Littekencorrectie

Als de huid beschadigd raakt door bijvoorbeeld ongeval, brandwond of een operatie ontstaat er tijdens het genezingsproces een litteken. Hoe het litteken geneest is van verschillende factoren afhankelijk, zoals:

• het soort huidbeschadiging;
• de plek van het litteken op het lichaam;
• het huidtype;
• de leeftijd van de patiënt;
• erfelijke aanleg;
• complicatie bij genezing, zoals een infectie.

Zichtbaarheid littekens

Littekens in het gezicht die zijn ontstaan door een operatie genezen meestal goed, ze zijn smal en vrijwel niet zichtbaar. Na enkele maanden van roodheid van het litteken ontstaat er meestal een witte smalle streep. Littekens op de romp van het lichaam daarentegen worden vaak breed en daardoor opvallend. Of een litteken opvalt ligt ook aan de huid in de omgeving. Bij een kind met gave huid valt een litteken veel meer op dan bij een ouder iemand met een slappere huid en rimpels.
Als het lichaam eenmaal een litteken heeft gemaakt dan zal dit altijd blijven bestaan. Het is niet mogelijk een litteken volledig te laten verdwijnen en onaangedane huid op de plek terug te krijgen. Wel is het vaak mogelijk een litteken kleiner te maken en van uiterlijk te laten veranderen zodat het minder opvalt. Sommige littekens vervagen overigens in de loop der jaren vanzelf en zijn dan nauwelijks meer zichtbaar.

Beïnvloeden van genezing litteken

Als u een beschadiging van de huid heeft, een verse wond, is het de moeite waard de genezing van het litteken gunstig te beïnvloeden door bijvoorbeeld behandeling met uitwendig silicone-gel en silicone-gel-pleisters. De plastisch chirurgen kunnen u hierover informeren.

Eerste afspraak

Als u niet tevreden bent over het uiterlijk van een litteken dan kunt u een afspraak maken voor een consult met de plastisch chirurg. Tijdens de afspraak zal de plastisch chirurg op de polikliniek het litteken beoordelen en u een betrouwbaar advies geven. In veel gevallen is er verbetering van het uiterlijk van het litteken mogelijk.

Littekencorrectie door operatie

Bij brede of in de huid verzonken littekens kan correctie door een operatie worden overwogen. Het litteken wordt onder plaatselijke verdoving uitgesneden en de wond wordt opnieuw met een speciale techniek gehecht.  Na de operatie zal er een nieuw litteken ontstaan dat minder opvallend is. Door na de operatie gebruik te maken van silicone-gel om de genezing te beïnvloeden, zal het litteken minder snel dik worden en minder op de huid liggen. Ook wordt het litteken sneller wit.
In enkele gevallen veroorzaakt een litteken klachten omdat het aan de omliggende huid trekt bijvoorbeeld in de hals of in de oksel. Ook in deze gevallen wordt een operatie aanbevolen.

Behandeling littekenhypertrofie en keloïd

Als een hypertrofisch of keloïde litteken wordt uitgesneden bestaat er een grote kans dat dit opnieuw gaat woekeren. Het is daarom zinvol eerst te proberen de overmatige groei af te remmen en het litteken te laten rijpen (witter te maken) voordat er geopereerd wordt en het litteken wordt uitgesneden. Het litteken geeft dan ook minder jeuk en pijn.
Voor behandeling van hypertrofische en keloïde littekens wordt in de eerste plaats gebruik gemaakt van uitwendig silicone-gel en injecties met ‘Kenacort’.

• Silicone-gel
  

  De silicone-gel wordt dagelijks op het litteken aangebracht en laat het litteken rijpen (witter worden) in een verloop van maanden. De woekering van het litteken wordt gestopt en het litteken wordt witter en vlakker. Silicone-gel-pleisters werken meestal effectiever dan silicone-gel. De gel is echter handiger in dagelijks gebruik. Helaas lukt het niet altijd het woekeren met silicone-gel te stoppen en moet er daarnaast vaak nog een andere behandeling worden toegepast.

•  Kenacort injectie

  Kenacort is een ontstekingsremmer (corticosteroïd) die zeer effectief werkt bij hypertrofische en keloïde littekens. Het Kenacort wordt in het litteken gespoten en laat het litteken in verloop van weken rijpen en gedeeltelijk smelten. Na vier weken is het middel uitgewerkt en moet de behandeling zo nodig worden herhaald. Als nadeel geldt dat het smelten van het litteken niet gecontroleerd verloopt zodat bijvoorbeeld ook de omliggende huid enigszins kan uitdunnen. Het litteken dat na behandeling overblijft heeft vaak een verschrompeld uiterlijk.

•  Drukbehandeling

  Als in hardnekkige gevallen ook de combinatie van silicone-gel en Kenacort niet voldoende resultaat blijkt te hebben kan aanvullend de toepassing van een lokale drukbehandeling worden geprobeerd. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een kunststofplaat, of oorclips bij keloïd op de oorlel.

•  Cryo-therapie

  In hardnekkige gevallen kan ook inwendige bevriezing van het hypertrofische of keloïde litteken worden geprobeerd. Met een speciale naald wordt hiervoor vloeibare stikstof in het litteken gebracht. De uitwendige delen van het litteken blijven hierbij intact. Op deze manier wordt het woekeren van het litteken tegengegaan.

•  Brachy-therapie

  In zeldzame gevallen als de woekering van het litteken zeer hardnekkige is, kan ook bestralingen van het litteken overwogen worden. Bestraling is meestal zeer effectief. Op lange termijn kunnen er echter nadelige gevolgen optreden door uitdunning van de huid en het mogelijk optreden van huidkanker. Bestraling wordt zodoende met terughoudendheid toegepast.

Als een hypertrofisch of keloïde litteken door behandeling succesvol is gerijpt (wit en slap is gemaakt) dan kan een littekencorrectie worden overwogen. Als bij de genezing direct na de operatie wordt gestart met de silicone-gel is het risico op een nieuwe woekering gering. Het uiterlijk van het litteken is dan meestal mooier. Hoewel het zelden voorkomt kan het litteken echter ook met silicone-gel opnieuw gaan woekeren. Dit is niet geheel te voorspellen.

Bescherming tegen de zon

Zorg er voor dat u de littekens na behandeling (de eerste 6 maanden) goed beschermd tegen de zon door deze af te dekken met kleding of een pleister. Eventueel de littekens beschermen door zonnebrandcrème met factor 50 (sunblock) op te brengen. Littekenweefsel is erg gevoelig voor zonlicht en kan snel verbranden.