Overslaan en naar de inhoud gaan
search

Keratoacanthoom

Goedaardige huidtumor

Gepubliceerd op: 18 maart 2022

Een keratoacanthoom is een bolvormige goedaardige huidtumor die in korte tijd ontstaat en enkele centimeters groot kan worden. Het treedt vooral op bij mensen van middelbare leeftijd en ouder. Keratoacanthoom komt vooral voor op lichaamsdelen die veel in de zon komen zoals het gezicht, oren, handrug en armen.
 

Oorzaak

Blootstelling aan zonlicht over een lange periode speelt waarschijnlijk een rol bij het ontstaan van keratoacanthoom.
Andere risicofactoren voor het ontstaan van deze huidtumor zijn:

  • beschadiging van de huid;
  • veelvuldig contact met teer en andere chemische stoffen;
  • een verminderde immunologische afweer (b.v. na een niertransplantatie).

Verschijningsvorm

Binnen enkele weken ontstaat op de huid een ronde bolvormige tumor die huidkleurig of roze/rood is. De tumor is meestal één tot meerdere centimeters groot. Karakteristiek is een centrale ‘hoornprop’ in het midden van de tumor.
Na enkele weken tot 2 maanden komt de snelle groei tot stilstand en blijft het keratoacanthoom een tijdje in grootte onveranderd. Vervolgens verdwijnt de tumor meestal weer vanzelf (tot 4 maanden).
Achteraf blijft vaak een litteken zichtbaar of een onregelmatige ingezonken huid. Het keratoacanthoom geeft geen uitzaaiingen. De tumor kan echter door zijn groei wel onderliggend weefsel beschadigen, bijvoorbeeld als deze op de neus zit.

Diagnose

Kenmerkend voor het keratoacanthoom zijn het uiterlijk, de snelle groei binnen enkele weken en het, na stilstand van groei, weer langzaam verdwijnen van deze tumor. Toch is het niet altijd eenvoudig de diagnose met zekerheid te stellen.
Het plaveiselcelcarcinoom, een kwaadaardige tumor van de huid, kan ook hetzelfde uiterlijk vertonen en achter een vermeend keratoacanthoom schuil gaan. In tegenstelling tot keratoacanthoom groeit plaveiselcarcinoom meestal langzamer over een tijdsbestek van meerdere maanden en wordt plaveiselcelcarcinoom nooit vanzelf kleiner.
De behandeling van plaveiselcelcarcinoom is agressiever dan voor keratoacanthoom. Bij plaveiselcelcarcinoom moet, in tegenstelling tot keratoacanthoom als veiligheidsmarge 0,5 tot 1 cm gezonde huid om de tumor worden verwijderd.
Het is daarom van belang beide tumoren van elkaar te onderscheiden en de juiste diagnose te stellen.

Meestal adviseert de dermatoloog de tumor uit te snijden en voor microscopisch onderzoek op te sturen naar de patholoog. Op deze manier kan bij veel tumoren de juiste diagnose worden gesteld. Een probleem is dat beide tumoren onder de microscoop vaak op elkaar lijken en dat er in veel gevallen ook met microscopisch onderzoek geen eenduidige diagnose kan worden gesteld. De diagnose moet in deze situaties op basis van het uiterlijk en de snelheid van groei worden gesteld. Als er twijfel bestaat over de diagnose wordt de tumor als een plaveiselcelcarcinoom beschouwd en behandeld, zo wordt geen risico genomen.

Behandeling

De snelgroeiende huidtumor wordt in de regel onder plaatselijke verdoving uitgesneden (excisie) om schade door groei te voorkomen en om het weefsel op te sturen voor microscopisch onderzoek. Als bij microscopisch onderzoek blijkt dat het om een plaveiselcelcarcinoom gaat zal een aanvullende operatie moeten doorgevoerd voor hetverwijderen van de veiligheidsmarge rondom de tumor. Ook zal in enkele gevallen echo-onderzoek van de lymfeklieren worden verricht om eventuele uitzaaiingen op te sporen.
Indien er eenduidig sprake is van een keratoacanthoom dan is de behandeling na het uitsnijden en de genezing van de wond afgerond  en is er geen aanvullende behandeling nodig.

Risico’s

De risico’s van een excisie van een huidtumor zijn infectie, nabloeding en bloeduitstorting. Gelukkig treden deze complicaties maar zelden op en zijn ze meestal goed te behandelen.
Als een keratoacanthoom eenmaal verwijderd is, dan is het risico klein dat de tumor op dezelfde plek terugkeert.

 

Laatst bijgewerkt op: 18 maart 2022

PRIJSLIJST

PRIJSLIJST

cosmetische behandelingen

Borstimplantaat.
Reconstructie na kanker standaard vergoed, behalve bij borstkanker